Bel fıtığı genellikle herkesin aşağı yukarı fikir sahibi olduğu bir konudur. Ben sizlerle yanlış bilinen doğruları paylaşacağım.

Normal popülasyonun %80’i  tüm yaşamları boyunca en az bir kez uzmana görünmeyi  gerektirecek kadar şiddetli bel ağrısından şikayet eder. Öncelikle bilinmesi gereken bir gerçekte her bel ve bacak ağrısının bel fıtığı olmadığıdır. Bel ağrılarının bir çok nedenleri vardır. Tüm bel ağrılarının bel fıtığına bağlıdır. Yani 100 tane bel ağrısı olan hastayı ele alırsak bu hastaların 90 ında bel ağrısı fıtığa bağlı değildir. Bel ağrısının diğer nedenleri arasında kireçlenme, enfeksyon, iltahaplı romatizma (romatoid artrit, ankilozan spondilit, vb) belde kırık, kemik erimesi, tümör değişik tip metabolik ve dejeneratif hastalıklar, geçirilmiş omurga travmasına bağlı bağlarda diskte ve eklemlerde zedelenme ve daha bir çok neden sıralanabilir. Bel fıtıkları içinde gerçekten ameliyata gerek duyulan vaka sayısı ise yaklaşık dur. Yani 100 adet bel fıtığı hastasının yalnız on tanesi cerrahi tedaviye adaydır. Tam bir genelleme yaparsak 100 tane bel ağrısı hastasının ancak bir tanesi bel fıtığı nedeniyle ameliyata adaydır.  Esas sorun bel ağrısının diğer nedenlerini bularak tedavi etmektir. 

Bel fıtığı dışında bel ağrısı ile ilgili bilgileri ileride sizlerle paylaşacağım.

    Öncelikle gerçekten bel fıtığı tanısı konulmuş bir hasta gerçekten ameliyat adayımı dır? Bu konuyu tartışalım. Bel fıtığında ameliyat endikasyonu 1) acil, 2) öncelikli  ve 3) elektif.

Acil ameliyat gerektiren bel fıtığında  klinik bulgular idrar sorunu (yapamama veya tutamama), bacaklarda ani olarak gelişen ve yürümeyi ve ayakta durmayı engelleyen güçsüzlük ve uyuşmadır. Bu durumda hasta mümkün olan en kısa zamanda ameliyata alınmalıdır. Eğer 24 saatten sonra müdahale yapılırsa bu şikayetlerin düzelme olasılığı çok düşüktür ve uzun zaman diliminde gelişir.

Öncelikli ameliyat endikasyonu ise günlük yaşantıyı etkileyecek boyutta hiçbir tedaviye cevap vermeyen bacak ağrısı, ayakta gittikçe artan yürümeye engel olan güçsüzlük, uyuşma ve sık idrara çıkma veya idrarı tutuk tutuk yapmaktır. Bu vakalarda takip önerilmez hastaya cerrahi tedavi önerilir.

Elektif cerrahi  ise genellikle tanı konulduktan sonra sık sık nüks eden, günlük yaşantının kalitesini bozacak kadar devamlı ve şiddetli bacak ağrısı, konservatif tedaviye (fizik tedavi, ozon tedavisi, masaj, manuel terapi, ilaç tedavisi, istirahat vb) rağmen düzelmeyen vakalarda önerilir.  

Elektif ameliyat önerilen vakalarda eğer hasta ameliyatı kabul etmezse ne olur? Sorusunun cevabı ise iki olasılıklıdır. 

Hastanın klinik şikayetleri ve muayene bulguları daha kötüye giderse acil cerrahi kriterleri içine girerse ameliyat kaçınılmaz olur.

Eğer klinik ve şikayetler aynı kalırsa  yapılan istatistikler ve uzun süreli takiplerin sonucunda  10 yıl sonra ameliyat olan ve olmayan hastaların hepsinde hasta olan disk seviyesi ile ilgili olarak tam klinik düzelme tespit edilmiştir. Bu durum bize elektif cerrahinin hastanın yaşam konforu ve kalitesini uzun yıllar (10 yıla kadar) kaybetmeden kazanabilmesi için gerekli olduğunu gösterir. Yani hasta ameliyat olmadan 10 yıla kadar ağrı çekeceğine, elektif cerrahi ile mümkün olan en kısa zamanda fonksiyonel yaşama geri dönebilir.

BEL FITIĞI OPERASYONU GEÇİREN HASTALARIN AMELİYATTAN SONRAKİ İLK 30 GÜN İÇİN UYMASI GEREKEN TAVSİYELER

1. Hastaneden taburcu olduktan sonra 2. Gün size verilen yedek su geçirmez veya diğer pansuman malzemesi ile pansumanınızı değiştirebilirsiniz. 7. Gün pansumanınızı açarak yarayı açık bırakabilirsiniz. Ve 8. Gün banyo yapabilirsiniz. Ancak yara  yerinizi ovalayarak yıkamayınız. Pansuman yaparken yara yerinin sadece üzerini sadece betadin-batikon gibi dezenfektan dökülmüş steril gaz tampon-pamukla silmeniz yeterlidir. Eğer taburcu olurken su geçirmez malzeme ile pansuman yapılmışsa daha erken banyo yapabilirsiniz. Eğer dikişleriniz varsa onların alınması için ( genellikle ameliyatın 6-7 günleri ) doktorunuzla irtibata geçiniz. Pansumanınız kirlenir akıntı ateş olursa yara yerinin fotoğrafını whatsup ile doktorunuza gönderin. Gerek olursa sizi çağıracaktır.  
2. Araba kullanmak genellikle ilk 3-4 hafta tavsiye edilmez. Ancak özel durumlar için doktorunuz fikrini alabilirsiniz. Uzun süren araba seyahatlerinden, ve sık sık durup kalkmayı gerektiren araba seyahatlerinden ilk 3 hafta için kaçınınız. Eğer uzun süreli araba seyahatiniz zorunlu ise sık sık arabayı durdurup dışarı çıkarak yürüyüş yapınız.
3. Her gün dışarı çıkarak yürüyüşler yapınız. Her geçen gün, yürüyüşünüzün süresini ve mesafesini artırınız. Yürüyüşün, ilk 3-4 hafta içinde yapabileceğiniz yegane egzersiz olduğunu unutmayınız. Merdiven inmeniz ve çıkmanıza müsaade edilir, ve varsa merdiven trabzanına tutunarak destek alabilirsiniz. Yürüyüş ve aktivitelerinizi bel bölgesinin rahatlığı süresince devam ediniz yani, belinizin ve bacağınızın sözünü dinleyerek hareket ediniz.
4. Seksüel aktivitelere, ilk 3-4 hafta süre ile müsaade edilmemektedir.
5. Ev işi yapmak ( ütü yapmak, elektrik süpürgesi ile süpürmek , çamaşır ve bulaşık makinesini yüklemek veya boşaltmak gibi ) 3-4 hafta süre ile YASAKTIR. Özel durumlar için doktorunuzdan bilgi ve tavsiye alabilirsiniz.
6. Belinizi öne ve arkaya sık sık ve ani olarak eğilmekten ve bu hareketleri gerektiren işleri yapmaktan kaçınınız. Eğilmeniz gereken işleri çömelerek yapınız. Eğer zorunlu olarak eğilecekseniz dizlerinizi hafif kırarak eğinliniz.  İlk 45 gün Namazlarınızı oturarak kılınız. 2,5 kg.dan ağır şeyleri (çocukta dahil ) kaldırmayınız ve taşımayınız. Otururken dik olarak oturunuz, ve dizlerinizin kalçalarınızdan daha yüksekte olmasına dikkat ediniz. ( Ayağınızın altına yükseklik koyunuz ).
7. Eğer size bel korsesi verilmişse nasıl ve ne zaman giyeceğinizi doktorunuza sorunuz. Eğer başka şekilde tavsiye edilmemişse korsenizi ayakta, yürürken veya arabada seyahat ederken takınız. Yatarken çıkarabilirsiniz.
8. Eğer ağrılarınız için devamlı olarak ağrı kesici ilaçlar alıyorsanız kabızlık sorunu ile karşılaşabilirsiniz. Bunu önlemek için ilaçlar veya doğal kabızlık ilaçları (mürdüm eriği suyu gibi ) alabilirsiniz. Size verilen diğer ilaçlar antibiyotik ve ağrıkesicilerdir. Antibiyotikleri bitene kadar kullanın. Genellikle günde iki kez( sabah-akşam) tok karnına almanız önerilir. Ağrı kesicileri eğer ağrınız olmazsa almayınız.
9. İlk birkaç hafta boyunca bel ağrısı bacakta gelip geçici ağrı ve uyuşukluk, rahatsızlık hissi olması normaldir, meraklanmayınız. Ancak yaranızda aşırı kızarıklık, şişlik, hassasiyet, akıntı varsa doktorunuzla irtibata geçiniz. Çünkü yaranız iltihap kapmış olabilir. Eğer yaranızda berrak bir sıvı geliyorsa mutlaka doktorunuzu arayıp bilgi veriniz. Bu durum eğer önemsenmezse menenjite yol açabilir.
10. Size aldığınız gıdalarda (eğer başka bir doktor tarafından kısıtlama getirilmemişse – hipertansiyon için tuzsuz, yüksek kolesterol için yağsız diyetler gibi) herhangi bir kısıtlama getirilmemiştir, her şeyi yiyebilirsiniz.
11. Eğer sizin ameliyatınızda kemik greft ve vida-rot(çubuk) kullanılarak füzyon yapılmışsa ameliyattan sonraki ilk 6-8 hafta içinde anti-inflamatuar ağrı kesici ilaçlardan ve sigara içmekten kaçınınız. Çünkü bunlar kemiklerde kaynamayı geciktiren etkenlerdir. Ayrıca unutulmamalıdır ki tütün mamulleri (sigara, puro, pipo, nargile vs) kıkırdak kemik  ve yara iyileşmesini engeller. Bırakmanızı öneririz.
12. Tuvalet ihtiyacınızı alafranga tuvalet ile karşılayınız. Eğer alafranga tuvaletiniz yoksa, bir sandalyenin ortasını çıkararak benzer bir oturak yapabilirsiniz.